Πάτροκλος Παπαπέτρου

Πάτροκλος Παπαπέτρου

Μηχανικός Λογισμικού Ιδρυτής της εταιρείας SoftConf Έχει συγκροτήσει μια ομάδα μηχανικών πληροφορικής που συνεργάζονται εξ αποστάσεως με εταιρείες του εξωτερικού

Μιλήστε μας εν συντομία για τους βασικούς σταθμούς της καριέρας σας και για την ομάδα που έχετε συγκροτήσει στη Θεσσαλονίκη.
Ξεκίνησα την επαγγελματική μου καριέρα ως μηχανικός λογισμικού το 1997 εργαζόμενος σε διάφορες εταιρείες πληροφορικής και ανάπτυξης λογισμικού στη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα. Το πρώτο κρίσιμο σταυροδρόμι στην καριέρα μου ήταν το 2011 (τα πρώτα χρόνια της κρίσης) όταν πήρα την οριστική απόφαση να μη μεταναστεύσω στο εξωτερικό παρά τις επαγγελματικές προοπτικές που υπήρχαν εκείνη την περίοδο, κάτι που τελικά δεν έχω μετανιώσει καθόλου. Η δεύτερη σημαντική στιγμή ήταν το 2014 όταν έκανα τη στροφή προς το εξωτερικό. Αντιλαμβανόμενος ότι η αγορά εργασίας στην Ελλάδα είχε συρρικνωθεί, ξεκίνησα συνεργασία με εταιρείες στην Αμερική ως ελεύθερος επαγγελματίας, αρχικά part-time και πολύ σύντομα full-time. Σήμερα είμαστε μία ομάδα μηχανικών λογισμικού που συνεργαζόμαστε μόνιμα με εταιρείες είτε στην Αμερική είτε στην Ευρώπη παρέχοντας τις υπηρεσίες μας “απομακρυσμένα”. Με αυτόν τον τρόπο έχουμε εξασφαλίσει χαμηλά κόστη εργασίας, υψηλότερες αμοιβές και καλύτερη ποιότητα ζωής και μένουμε Ελλάδα.

Έχετε συγκεντρώσει γύρω σας ένα πυρήνα δραστήριων επαγγελματιών που επίσης θέλουν να παραμείνουν στη χώρα. Κάνετε προσπάθειες προκειμένου να μεγαλώσει αυτός ο πυρήνας και ίσως να «επαναπατρίσετε» και Έλληνες μηχανικούς πληροφορικής που βρίσκονται εκτός της χώρας;
Προσπαθούμε να δείξουμε και να αποδείξουμε ότι τουλάχιστον στον τομέα της πληροφορικής, η χώρα μας αλλάζει και γίνονται πολλά θετικά βήματα. Προσπαθούμε συνεχώς με δράσεις των τοπικών κοινοτήτων (συναντήσεις, εκπαιδεύσεις, σεμινάρια, δικτύωση) αλλά και μεγαλύτερα συνέδρια ανάπτυξης λογισμικού και νέων τεχνολογιών σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη να παρέχουμε στους μηχανικούς λογισμικού (επαγγελματίες, απόφοιτους ή φοιτητές) ότι απολαμβάνουν οι αντίστοιχοι συνάδελφοι στο εξωτερικό. Σε συνεργασία με πολλές εταιρίες φέρνουμε σε επαφή ανθρώπους που αναζητούν εργασία στις κατάλληλες θέσεις. Όλα αυτά συμβάλλουν (λίγο ή πολύ θα δείξει ο χρόνος) στο να περιορίσουμε το brain drain. Ο “επαναπατρισμός” είναι ακόμα πιο δύσκολος. Υπάρχουν αρκετοί Έλληνες οι οποίοι θέλουν να επιστρέψουν και δειλά-δειλά κάποιοι το κάνουν κυρίως αν μπορούν να συνεχίζουν να εργάζονται σε εταιρίες στο εξωτερικό αλλά μένοντας στην Ελλάδα. 

Μπορείτε να μας αναλύσετε τους τρόπους με τους όποιους αναπτύσσετε συνεργασίες με Έλληνες του εξωτερικού;
Οι συνεργασίες εστιάζονται στους εξής άξονες: Πρώτον προσπαθούμε να συμμετέχουμε από κοινού σε έργα ή προϊόντα ανάπτυξης λογισμικού ως κοινές ομάδες εργασίας. Επίσης παρέχουμε αμοιβαία ενημέρωση σχετικά με τις τεχνολογικές και επιχειρηματικές εξελίξεις εντός και εκτός συνόρων. Τέλος προσκαλούμε Έλληνες που έχουν μία εξαιρετική καριέρα στο εξωτερικό να έρθουν στην Ελλάδα και να εμπνεύσουν Έλληνες που κάνουν τα πρώτα δειλά επαγγελματικά τους βήματα.

Θεωρείτε γενικότερα κομβικό το θέμα της συνεργασίας των Ελλήνων που βρίσκονται στην Ελλάδα με τους εκτός Ελλάδος Έλληνες; Με ποιους τρόπους μπορεί να ωφελήσει;
Είναι σημαντικό να αναπτύσσονται συνεργασίες μεταξύ Ελλήνων που εργάζονται εντός Ελλάδας με Έλληνες που βρίσκονται στο εξωτερικό. Αυτό έχει πολλαπλά οφέλη και για τις δύο “πλευρές” όσο κι αν κάποιος με μια πρώτη σκέψη θεωρεί ότι κυρίως κερδισμένοι βγαίνουν οι Έλληνες που μένουν Ελλάδα. Καταρχάς η ανταλλαγή τεχνογνωσίας και κυρίως εμπειριών για βέλτιστες πρακτικές που εφαρμόζονται στο εξωτερικό ενδεχομένως να βοηθήσει Έλληνες επαγγελματίες ή επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα να τις ακολουθήσουν. Σε κάποιες περιπτώσεις επίσης, Έλληνες που δραστηριοποιούνται επαγγελματικά στο εξωτερικό ανοίγουν υποκαταστήματα στην Ελλάδα επιλέγοντας τοπικούς συνεργάτες, γεγονός που επιτρέπει τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στην Ελλάδα και από την άλλη μεριά “εξοπλίζει” τις “ελληνικές εταιρείες” του εξωτερικού με ποιοτικό και σχετικά πιο οικονομικό ανθρώπινο δυναμικό. Είναι τυχαίο άλλωστε ότι η Tesla επέλεξε την Ελλάδα ως έναν από τους Ευρωπαϊκούς πυλώνες; Τέλος εξίσου σημαντική είναι η συνεργασία σε επίπεδο έρευνας και ανάπτυξης. Συνέργειες σε τομείς όπως η ενέργεια, η τεχνητή νοημοσύνη,η ρομποτική ενδεικτικά μπορούν να προσδώσουν τεχνογνωσία εντός συνόρων με απώτερο αποτέλεσμα την αξιοποίησή της σε επιχειρηματικό ή και κοινωνικό επίπεδο.

Πιστεύετε ότι έχει αναπτυχθεί όσο θα έπρεπε αυτή η αλληλεπίδραση;
Όχι όσο θα έπρεπε ή όσο θα μπορούσε κυρίως επειδή δεν έχουμε πολλά επιτυχημένα παραδείγματα για να ακολουθήσουμε. Νομίζω ότι ακόμα οι περισσότερες συνεργασίες αυτού του είδους περνούν τη φάση των παιδικών ασθενειών. Δοκιμάζουμε, πειραματιζόμαστε, αποτυγχάνουμε και προχωράμε με κάτι διαφορετικό χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν θετικές προσπάθειες. Η ενημέρωση για τα πιθανά οφέλη, κάποια από τα οποία ανέφερα παραπάνω, και η προβολή επιτυχημένων εφαρμογών, ενδεχομένως να παρακινήσει περισσότερους Έλληνες να αναζητήσουν παρόμοιες συνέργειες

Συνολικά ποιες είναι οι προοπτικές για τους μηχανικούς πληροφορικής στη χώρα;
Όταν αποφάσισα να μείνω στην Ελλαδα (το 2011) δυστυχώς δεν πίστευα ότι υπήρχαν καλές προοπτικές. Έμεινα ωστόσο επειδή εκτιμούσα ότι μπορώ να συνεισφέρω ώστε αυτό να αλλάξει και να μην αναγκαστούν άλλοι συνάδελφοι να αναζητήσουν εργασία στο εξωτερικό. Σήμερα αυτό δεν ισχύει. Η αγορά πληροφορικής στην Ελλάδα είναι σε ανοδική πορεία και πλέον παρατηρείται έντονα το φαινόμενο να μην μπορούν οι εταιρείες να βρούν αξιόλογα στελέχη το οποίο από την άλλη είναι εξαιρετικά θετικό και συνάμα λυπηρό επειδή αντιλαμβανόμαστε το μέγεθος του brain drain στον κλάδο μας.

Τα επόμενα χρόνια θεωρείτε ότι το Brain Drain στον κλάδο σας θα γίνει μεγαλύτερο πρόβλημα ή αντιθέτως θα υπάρξουν επαγγελματίες που θα επιστρέψουν ή θα επιλέξουν να μείνουν στη χώρα, επιλέγοντας τη «δικτύωση» με το εξωτερικό αντί της φυγής;
Μακάρι να μπορούσα να πω ότι θα υπάρξει μαζική επιστροφή ίδιας έκτασης με αυτή της “φυγής”. Η “φυγή” οφείλεται όχι μόνο στην έλλειψη θέσεων εργασίας – πλέον βρισκόμαστε στο σημείο όπου οι θέσεις εργασίας είναι παραπάνω από το διαθέσιμο ανθρώπινο δυναμικό στον κλάδο της τεχνολογίας και της πληροφορικής γενικότερα – αλλά στο γενικότερο εργασιακό, νομοθετικό και φορολογικό περιβάλλον που υπάρχει σήμερα στην Ελλάδα. Πιστεύω ότι θα μειωθεί η ένταση και η συχνότητα με την οποία οι Έλληνες φεύγουν και ίσως ορισμένοι να επιστρέψουν, αλλά χρειάζονται σημαντικές αλλαγές και κίνητρα ώστε να επιστρέψουν όσοι επέλεξαν να μεταναστεύσουν, κάτι το οποίο η πολιτεία δεν κατανοεί ή δεν είναι διαθέσιμη να δοκιμάσει.