Στόχος
Ο Αναπτυξιακός Νόμος αποτελεί θεμελιώδες αναπτυξιακό εργαλείο καθώς προσφέρει μια μεγάλη γκάμα επενδυτικών ευκαιριών και ένα μίγμα επενδυτικών κινήτρων.
Σκοπός του νέου Α.Ν. 4887/2022 είναι η χορήγηση κινήτρων για την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης της Χώρας, με έμφαση στον ψηφιακό και τεχνολογικό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων, στην πράσινη μετάβαση, στη δημιουργία οικονομιών κλίμακας, στη στήριξη καινοτόμων επενδύσεων και όσων επιδιώκουν την εισαγωγή νέων τεχνολογιών της «Βιομηχανίας 4.0», της ρομποτικής και της τεχνητής νοημοσύνης, στην ενίσχυση της απασχόλησης με εξειδικευμένο προσωπικό, στη στήριξη της νέας επιχειρηματικότητας, στην ενίσχυση λιγότερο ευνοημένων περιοχών της χώρας και περιοχών που εντάσσονται στο Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΣΔΑΜ), στην περαιτέρω ενίσχυση του τουρισμού και στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας σε τομείς υψηλής προστιθέμενης αξίας.
Καθεστώτα Ενισχύσεων
- Στο πλαίσιο του Α.Ν. 4887/2022 προκηρύσσονται 13 ειδικά καθεστώτα ενισχύσεων που επικεντρώνονται σε διαφορετικές επενδυτικές περιοχές.
- Ειδικότερα, προβλέπονται τα εξής καθεστώτα ενισχύσεων: 1. Ψηφιακός και τεχνολογικός μετασχηματισμός των επιχειρήσεων, 2. Πράσινη μετάβαση – Περιβαλλοντική αναβάθμιση επιχειρήσεων, 3. Νέο Επιχειρείν, 4. Δίκαιη Αναπτυξιακή μετάβαση, 5. Έρευνα και εφαρμοσμένη καινοτομία, 6. Αγροδιατροφή πρωτογενή παραγωγή και μεταποίηση γεωργικών προϊόντων – αλιεία και υδατοκαλλιέργεια, 7. Μεταποίηση – Εφοδιαστική αλυσίδα, 8. Επιχειρηματική εξωστρέφεια, 9. Ενίσχυση τουριστικών επενδύσεων, 10. Εναλλακτικές μορφές τουρισμού, 11. Μεγάλες επενδύσεις, 12 .Ευρωπαϊκές αλυσίδες αξίας, 13. Επιχειρηματικότητα 360ο.
- Στις εκάστοτε προκηρύξεις των καθεστώτων ενισχύσεων εξειδικεύονται, ο στόχος του καθεστώτος, το είδος των επενδυτικών σχεδίων, τα παρεχόμενα κίνητρα, οι επιλέξιμες δαπάνες, τα κριτήρια, η διαδικασία αξιολόγησης κ.ά.
- Οι προκηρύξεις καθεστώτων έχουν σταθερό ετήσιο κύκλο. Στην περίπτωση της ‘Άμεσης αξιολόγησης’, η προκήρυξη γίνεται άπαξ ετησίως. Στην περίπτωση της ‘Συγκριτικής αξιολόγησης’, οι προκηρύξεις κάθε καθεστώτος γίνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα κατ’ έτος με διάρκεια ισχύος κάθε προκήρυξης τους τρεις (3) μήνες, χωρίς τη δυνατότητα χορήγησης παράτασης.
- Η υποβολή των προτάσεων εκ μέρους των ενδιαφερομένων διενεργείται μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος Αναπτυξιακών Νόμων (ΠΣ-Αν).
Κλάδοι – Τομείς Ενίσχυσης
- Στα καθεστώτα ενισχύσεων του Α.Ν. 4887/2022 υπάγονται επενδυτικά σχέδια όλων των τομέων της οικονομίας.
- Οι ενισχύσεις για επιλέξιμες δαπάνες επενδυτικών σχεδίων μπορούν να είναι α. Περιφερειακού χαρακτήρα, είτε αυτοτελώς, είτε σε συνδυασμό με ενισχύσεις μη περιφερειακού χαρακτήρα β. αποκλειστικά μη περιφερειακού χαρακτήρα.
Εξαιρέσεις υπαγωγής προβλέπονται για τις ακόλουθες περιπτώσεις :
- Επιμέρους δραστηριότητες που εντάσσονται στους τομείς του χάλυβα, των συνθετικών ινών, του άνθρακα, της ναυπηγίας, της παραγωγής, διανομής και υποδομών ενέργειας, των μεταφορών, της ενημέρωσης και επικοινωνίας (με εξαίρεση μόνιμες εγκαταστάσεις «studios» παραγωγής κινηματογραφικών ταινιών, βίντεο, τηλεοπτικών προγραμμάτων και ηχογραφήσεων).
- Κλάδους και τομείς που προσδιορίζονται από τους ΚΑΔ : 02, 05, 06, 09.1, 09.90.11, 36, 41-43, 45-47, 49, 52, 55, 56, 64-66, 68-71, 73, 75, 77-82, 84-88, 90-99. Σε ορισμένους από τους παραπάνω εξαιρούμενους ΚΑΔ προβλέπονται δραστηριότητες που έχουν τη δυνατότητα υπαγωγής.
- Λοιπές ειδικές περιπτώσεις, όπως προβληματικές επιχειρήσεις, επιχειρήσεις που εκκρεμεί διαδικασία ανάκτησης ενισχύσεων (αρχή “Daggendorf” κ.ά).
Είδος Παρεχόμενης Ενίσχυσης – Κινήτρου
Προβλέπονται, υπό προϋποθέσεις, οι ακόλουθες κατηγορίες ενισχύσεων:
- Φορολογική απαλλαγή: Απαλλαγή από την καταβολή φόρου εισοδήματος επί των πραγματοποιούμενων προ φόρου κερδών, από το σύνολο των δραστηριοτήτων της επιχείρησης.
- Επιχορήγηση: Δωρεάν παροχή χρηματικού ποσού για την κάλυψη τμήματος επιλέξιμων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου. Προσδιορίζεται ως ποσοστό επί των επιλέξιμων δαπανών.
- Επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης: Κάλυψη τμήματος των καταβαλλόμενων δόσεων χρηματοδοτικής μίσθωσης που συνάπτεται για την απόκτηση καινούριου μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού.
- Επιδότηση του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης: Κάλυψη του κόστους των νέων θέσεων εργασίας που δημιουργούνται και συνδέονται με το επενδυτικό σχέδιο.
- Χρηματοδότηση επιχειρηματικού κινδύνου που αφορά στις επενδύσεις που υπάγονται στο καθεστώς «Νέo Επιχειρείν».
Οι κατηγορίες των ενισχύσεων, Φορολογική απαλλαγή, Επιχορήγηση και Επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης, παρέχονται μεμονωμένα ή συνδυαστικά κατά τους όρους του Νόμου και συνυπολογίζονται για τον καθορισμό του συνολικού ποσού ενίσχυσης.
Ύψος Παρεχόμενης Ενίσχυσης – Κινήτρου
Το ύψος της παρεχόμενης ενίσχυσης για κάθε επιχείρηση που πληροί τις προϋποθέσεις υπαγωγής, καθορίζεται καταρχήν ανάλογα με το μέγεθός της (Μεγάλη, Μεσαία, Μικρή) και το Νομό που αυτή είναι εγκατεστημένη και αφορά στον προσδιορισμό του μέγιστου ποσοστού ενίσχυσης (‘μέγιστη ένταση ενίσχυσης’) επί του υπαγόμενου επενδυτικού κόστους, που μπορεί υπό προϋποθέσεις να λάβει, όπως προβλέπεται στο Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων (ΧΠΕ, παρατίθεται στην τελευταία σελίδα σχετικός πίνακας).
Σύμφωνα με ΧΠΕ, τα εν λόγω μέγιστα ποσοστά ενίσχυσης, κυμαίνονται (ανάλογα με το Νομό εγκατάστασης κάθε επιχείρησης) μεταξύ 15% – 50% για τις Μεγάλες Επιχειρήσεις, μεταξύ 25% – 60% για τις Μεσαίες Επιχειρήσεις και μεταξύ 35% – 70% για τις Μικρές Επιχειρήσεις.
Οι ‘μέγιστες εντάσεις ενισχύσεων’ οι οποίες αναφέρονται στο Χ.Π.Ε., μπορεί να προσαυξηθούν υπό προϋποθέσεις κατά 10% για μεσαίες επιχειρήσεις και κατά 20% για μικρές επιχειρήσεις, για τις αρχικές επενδύσεις τους με επιλέξιμες δαπάνες έως € 50 εκατ.
Συνοδευτικό Υλικό:
Ωφελούμενοι – Δικαιούχοι
Δικαιούχοι των ενισχύσεων είναι οι φορείς επενδύσεων που είναι εγκατεστημένοι ή έχουν υποκατάστημα στην Ελλάδα κατά τη χρονική στιγμή έναρξης εργασιών του επενδυτικού σχεδίου. Ειδικότερα, δικαιούχοι είναι φορείς που ‘έχουν μία από τις ακόλουθες μορφές: Ατομική επιχείρηση, Εμπορική εταιρία, Συνεταιρισμός, Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.Επ.), Αγροτικοί Συνεταιρισμοί (ΑΣ), Ομάδες Παραγωγών (Ομ.Π.) Οργανώσεις Παραγωγών (Ο.Π.), Αστικοί Συνεταιρισμοί, Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις (Α.Ε.Σ.), υπό ίδρυση ή υπό συγχώνευση εταιρείες, κοινοπραξίες που ασκούν εμπορική δραστηριότητα, δημόσιες και δημοτικές επιχειρήσεις και θυγατρικές τους.
Βασικές Προϋποθέσεις Υποβολής
- Κάλυψη τουλάχιστον του 25% του συνολικού κόστους του επενδυτικού σχεδίου με εξωτερική χρηματοδότηση απαλλαγμένη από κάθε άλλη μορφή ενίσχυσης ή και με ίδια κεφάλαια.
- Tα επενδυτικά σχέδια που υπάγονται στα καθεστώτα ενισχύσεων, πρέπει να έχουν ολοκληρωμένο χαρακτήρα και ειδικότερα να αφορούν σε τουλάχιστον μία από τις κάτωθι περιπτώσεις:α. Δημιουργία νέας μονάδας.
β. Επέκταση της δυναμικότητας υφιστάμενης μονάδας.
γ. Διαφοροποίηση της παραγωγής μιας μονάδας σε προϊόντα ή υπηρεσίες που δεν έχουν παραχθεί ποτέ σε αυτήν.
δ. Θεμελιώδη αλλαγή του συνόλου της παραγωγικής διαδικασίας υφιστάμενης μονάδας.
ε. Απόκτηση του συνόλου στοιχείων ενεργητικού μονάδας που έχει κλείσει ή θα είχε κλείσει αν δεν είχε αγορασθεί.
Κατηγορίες Επιλέξιμων Δαπανών
- Επενδυτικές δαπάνες σε ενσώματα στοιχεία ενεργητικού: Κτηριακά (μέχρι 45% του συνόλου, ποσοστό που αυξάνεται σε επιμέρους περιπτώσεις), αγορά παγίων στοιχείων ενεργητικού, αγορά καινούργιων σύγχρονων μηχανημάτων και λοιπού εξοπλισμού, μισθώματα χρηματοδοτικής μίσθωσης, δαπάνες εκσυγχρονισμού ειδικών εγκαταστάσεων.
- Επενδυτικές δαπάνες σε άυλα στοιχεία ενεργητικού: Μεταφορά τεχνολογίας μέσω της αγοράς δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, αδειών εκμετάλλευσης, ευρεσιτεχνιών, τεχνογνωσίας και μη κατοχυρωμένων τεχνικών γνώσεων, Συστήματα διασφάλισης και ελέγχου ποιότητας, πιστοποιήσεων, προμήθειας και εγκατάστασης λογισμικού και συστημάτων οργάνωσης της επιχείρησης.
- Μισθολογικό κόστος των νέων θέσεων εργασίας: Tο μισθολογικό κόστος για κάθε νέα θέση εργασίας δύναται να ενισχύεται για δύο έτη από τη δημιουργία κάθε θέσης. Το μισθολογικό κόστος αποτελεί επιλέξιμη δαπάνη μόνο αυτοτελώς και όχι σε συνδυασμό με τις ως άνω κατηγορίες.
- Επιλέξιμες δαπάνες εκτός ΧΠΕ: Εκτός από τις παραπάνω κατηγορίες, στα επιμέρους καθεστώτα ενισχύσεων προβλέπονται πρόσθετες κατηγορίες όπως ενδεικτικά δαπάνες για: Συμβουλευτικές υπηρεσίες προς ΜμΕ, καινοτομία στις ΜμΕ, διαδικαστική και οργανωτική καινοτομία για ΜμΕ και Μεγάλες Επιχειρήσεις, μέτρα ενεργειακής απόδοσης, ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση αποβλήτων, συμπαραγωγή ενέργειας υψηλής απόδοσης από Α.Π.Ε., αποκατάσταση μολυσμένων χώρων, επαγγελματική κατάρτιση κ.ά.
Προθεσμία Υποβολής
Λοιποί Βασικοί Όροι και Προϋποθέσεις
- Το μέγιστο ύψος ενίσχυσης για κάθε επενδυτικό σχέδιο είναι τα € 10 εκ. (για επιμέρους καθεστώτα ορίζονται διαφορετικά όρια), για κάθε επιχείρηση τα € 20 εκ. και για κάθε όμιλο επιχειρήσεων τα € 30 εκ. Τα ανώτατα όρια προσαυξάνονται κατά 50 % στις περιπτώσεις ενίσχυσης με τη μορφή της φορολογικής απαλλαγής (με εξαίρεση τα ειδικότερα οριζόμενα στο καθεστώς της «Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης»).
- Το ελάχιστο επιλέξιμο ύψος της επένδυσης για την υπαγωγή επενδυτικών σχεδίων στα καθεστώτα ενισχύσεων του παρόντος ορίζεται με βάση το μέγεθος του φορέα. Ειδικότερα ορίζονται όρια € 1.000 χιλ. για μεγάλες επιχειρήσεις, € 500 χιλ. για μεσαίες, € 250 χιλ. για μικρές, € 100 χιλ. για πολύ μικρές και € 50 χιλ. για Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις, Αγροτικούς και Αστικούς Συνεταιρισμούς, Ομάδες και Οργανώσεις Παραγωγών και Αγροτικές συμπράξεις.
